O pasado ano 2009, aproveitando a cita do Encontro de Embarcacións Tradicionáis de Muros http://lajareu.blogspot.com/2009/07/o-encontro-de-muros.html, a Asociación Cultural Lajareu por Barlovento desenvolveu a iniciativa de recuperar e poñer en valor un elemento do patrimonio inmaterial da cultura mariñeira de Riveira, navegando, coas suas pequenas dornas de 9 cuartas (4,65 metros de eslora) pola antiga Ruta de Verán das dornas:
Antes da implantación dos motores nos anos 50 e 60 o traballo no mar planificábase estacionalmente en función dos ventos reinantes en cada época do ano.
No verán, as dornas de Riveira, aproveitaban os ventos dominantes para ir pescar á parte de Muros, saindo da Ria co nordeste de mañán e poñendo proa ao Monte Louro co noroeste que entra sobre as tres da tarde.Todas as dornas, salvo as pequenas polveiras, que quedaban na Ria, facían esta ruta: as grandes xeiteiras da sardiña, que botaban varios dias, as tramalleiras, as pescadoras da liña...
A "Ruta das Dornas" http://lajareu.blogspot.com/2009/06/ruta-das-dornas.html do Lajareu nace como actividade cultural de recuperación e valorización deste elemento tradicional no 2009. Se ben nesta edición realizan a travesía tan só 5 dornas, a actividade alcanza notable éxito e repercusión social, xa que as dornas arriban ao peirao da pequena parroquia muradá de Abelleira en plena Festa da Botadura da sua "canoa". A parroquia enteira está volcada no acontecemento cunha festa concorridísima e moi animada.As dorniñas de Lajareu entran polo exigüo paso da boca do Río navegando a vela, e os viciños e viciñas, vistindo roupas mariñeiras do século XIX, reciben a expedición de Lajareu con aplausos, gaitas, foguetes e un excelente xantar.
Do éxito daquela festa da botadura, nace este ano 2010 a Festa "Abelleira Mariñeira" http://www.abelleira.info/wp/?p=398, e a Asociación veciñal "A Ostreira", artífice da iniciativa, volve a invitar ao Lajareu a acodir coas suas dornas. Esta invitación e a sintonía coa veciñanza de Abelleira, son o acicate para a consolidación da Ruta das Dornas como actividade estable do calendario Lajareu, que este ano se consolida con esta Segunda Edición. Nesta segunda travesía contamos con 8 dornas e 20 tripulantes inscritos, e xa nos tarda repetir a experiencia do ano pasado e reencontrarnos cos amigos de Abelleira. E a arribada das dornas de Lajareu consta xa como unha actividade destacada no programa da festa Abelleira Mariñeira, tendose programada a recepción e acompañamento da expedicción de Lajareu polo resto de embarcacións tradicionáis congregadas na festa.
As dornas do Lajareu no verán de 2009 ao paso polo faro de Corrubedo. |
O paso das dornas de Lajareu poderá seguirse na mañá do sábado 30 de xulio dende Castiñeiras, Aguiño, Espiñeirido, Corrubedo, Baroña, O Son e Monte Louro, rematantodo sobre as 15:00 horas, coa vistosa arribada ao rio en Abelleira, que esperamos poder facer a vela, en plena celebración da festa Abelleira Mariñeira,e acompañados polas demáis embarcacións que acodan ao vento, entre as que destacarán sen dúbida os Currachs irlandeses de Cork.
Boa Proa e vémonos sábado